Domowa sól ziołowa, przyprawa "zamiast soli" i sposoby na redukcję soli w diecie

Co mają wspólnego sól ziołowa i przyprawy zastępujące sól z nadciśnieniem? A właśnie to, że nie chodzi o to, żeby nagle w ogóle nie solić, ale szukać sposobów, żeby solić...mniej. Dodatek ziół sprawia, że potrawy nie potrzebują już solenia na taką skalę. Metodą małych kroków można odzwyczaić się od przesolonych potraw i nauczyć się smakowo identyfikować ukrytą w daniach sól w nadmiarze. Sporo soli znajdziemy w serach, wędlinach, pasztetach, pieczywie i w gotowych daniach, dlatego samodzielne gotowanie zapewnia najlepszą kontrolę tego, co znajdujemy w potrawach.

Jak zredukować nadmiar soli w diecie:

  • gotujmy ryż czy kaszę na sypko, nie soląc ich w ogóle. Jeśli są dodatkiem do sosu lub zupy, wystarczy że danie bazowe jest posolone; ograniczmy produkty gotowe jak wędlina czy sery, zastępując je domowymi pastami do pieczywa na bazie warzyw, roślin strączkowych, orzechów i sera twarogowego;
  • zupy, sosy, potrawki sólmy dopiero pod koniec gotowania;
  • zrezygnujmy ze słonych przekąsek typu orzeszki czy chipsy na rzecz chipsów z warzyw i samodzielnie przygotowanych orzeszków;
  • do potraw dodajmy więcej ziół suszonych i świeżych;
  • starajmy się nie dosalać potraw na talerzu;
  • wybierając wody mineralne, zwróćmy uwagę na te niskosodowe (jak np. Kinga Pienińska);
  • zacznijmy czytać etykiety pod kątem zawartości soli; 
  • zrezygnujmy z gotowych, wysokoprzetworzonych dań, zup w proszku, sosów, gotowych bulionów - spróbujmy częściej gotować sami. Fasolki, groszki z puszek dokładnie płuczmy pod bieżącą wodą;
  • uważajmy na kiszonki, niestety zawierają dużo soli i o ile garstka kiszonej kapusty czy jeden kiszony ogórek mogą być do przyjęcia, to gdy mamy nadciśnienie warto trzymać rękę na pulsie i obserwować swój organizm.

Nie chodzi o to, by przywdziać pokutny wór i użalać się nad sobą, że teraz już niczego nie możemy zjeść i w ataku desperacji pochłonąć pakę chipsów, albo 300 g solonych orzeszków. Czasem można ulec pokusie i jest to zupełnie normalne i ludzkie, ale lepiej upiec frytki z batatów z ziołową solą albo orzeszki z ciecierzycy.
I właśnie dlatego sól ziołowa to świetny patent. Jedziemy na wakacje - mamy z niej gotową przyprawę do wszystkiego, chcemy w domu zrobić kanapkę lub sałatkę na szybko - sól ziołowa zastąpi zioła do sosu sałatkowego, dosmaczy pastę i pomidora czy jajko na kanapce.
A przyprawa zastępująca sól? To dobry sposób, żeby solić mniej, zwłaszcza gdy spożywamy dania przetworzone, często kupujemy kulinarne gotowce i/lub mamy nadciśnienie. Posypując ugotowane jajko, pomidora czy ogórka na kanapce, doprawiając kotlety, sałatki - również stosujemy przyprawę, już bez dodatkowego solenia lub dodajemy sól w ilości mikro. Zioła w niej obecne sprawiają, że dania wydają się doprawione i smaczne.
Wszyscy oczywiście wiemy, że sól jest potrzebna dla prawidłowej równowagi elektrolitowej organizmu, więc podchodźmy do wszystkiego z rozsądkiem. Ale zastąpienie przynajmniej części soli taką przyprawą sprawi, że docenimy naturalne smaki potraw. Prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego to optymalnie 120/80 mm Hg, a prawidłowe mieści się w wartościach 120-129/80 - 89 mm Hg. Oczywiście spożycie soli, a z nią sodu ma tylko udział w powstawaniu nadciśnienia, nie jest jego pierwotną przyczyną. Ponieważ mamy też w puli zagrożeń czynniki genetyczne, stres i otyłość oraz wtórne przyczyny nadciśnienia związane z chorobami współistniejącymi, przyjmowanymi lekami czy nadużywaniem alkoholu. Zalecana ilość to około 2000 mg sodu, czyli 1 łyżeczka soli (5 g). Jednak przeciętny Polak spożywa jej znacznie więcej. Dlatego zastępowanie soli ziołowymi przyprawami lub solenie z dodatkiem ziół ma pewien sens terapeutyczny w przypadku zapobiegania nadciśnieniu czy też wspomaganiu jego leczenia.

Domowa sól ziołowa
Składniki (na około 1,2 kg soli ziołowej - roczny zapas)

1 kg soli himalajskiej lub kłodawskiej średnio lub gruboziarnistej
35 g suszonego lubczyku
35 g suszonej natki pietruszki
60 g czosnku mielonego (u mnie od ryneczekprzypraw.pl)
30 g suszonej bazylii
20 g suszonego oregano
Przygotowanie
Sól zmielić na drobniejszą postać w młynku. W większej misce lub naczyniu umieścić rozdrobnioną sól i wsypać wszystkie zioła. Bardzo dobrze wymieszać składniki. Mielić na drobno w młynku partiami. Przechowywać w zamkniętym naczyniu, w suchym i chłodnym miejscu.
Uwaga: ziół może wydawać się gramaturowo za mało przy 1 kg soli, ale pamiętajcie, że zioła suszone są bardzo lekkie i jest ich naprawdę dużo w tej soli (wszystkie składniki w odważonej ilości na zdjęciu powyżej).
Skład przyprawy "zioła zamiast soli" od ryneczekprzypraw.pl
Tak wygląda przyprawa zamiast soli w opakowaniu (producent ryneczekprzypraw.pl)
Źródła:
Nadciśnienie tętnicze - raport NFZ, Warszawa 2019
Wytyczne ESC/ESH dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym (2018)

Komentarze